به گزارش تحریریه، شاید بسیاری از مردم ووهان را به عنوان شهری که ویروس کرونا از آن شهر به کل دنیا شیوع یافت و کل مردم دنیا را آلوده کرد بشناسند. ولی این شهر توانست در بحران کرونا، با موفقیت و سربلندی از این بحران بیرون آید. علاوه بر کرونا، ووهان تجربه فائق شدن بر یکی از بحران های طبیعی نیز در کارنامه خود دارد و آن بحران سیل و خسارات های ناشی از آن با استفاده از آبخیزداری شهری است. امروزه این شهر را می توان یکی از شهرهای مقاوم در برابر سیل در دنیا با راهبرد احداث شهرهای اسفنجی دانست.

 ووهان زمانی به عنوان شهر صد دریاچه شناخته می شد و در دهه 1980 فقط در منطقه مرکزی خود 127 دریاچه داشت اما در دهه های بعد به خاطر شهرنشینی سریع فقط 30 دریاچه آن باقی ماند و این به معنای استقرار تاسیسات شهری و منازل مسکونی در مسیر رودخانه ها و حریم آن و وقوع سیل بود.

این شهر کم ارتفاع مرکز استان هوبئی به ویژه در ماه های موسمی تابستان همیشه مستعد سیل بوده است. در سال 2016، هفته باران سیل آسا، باعث خسارات جانی و مالی فراوانی بر این شهر شد و با جاری شدن سیل در ایستگاه های مترو و جاده ها 14 نفر جان خود را از دست دادند و خسارت 263 میلیون پوندی بر این شهر وارد شد. بسیاری از مردم دلیل اصلی این خسارات را از دست رفتن دریاچه های این شهر دانستند.

سال قبل از وقوع سیل ووهان به عنوان یکی از 16 شهر اسفنجی چین شناخته شده بود و وقوع این سیل باعث شد برای مقابله با سیل های احتمالی، سرعت این پروژه شتاب یابد و با هزینه 11 میلیارد یوان فضاهای عمومی، مدارس و برخی از مناطق مسکونی با ویژگی های اسفنجی مقاوم سازی شد.  علاوه بر ووهان، از شهرهای دیگر چین که قرار است شهرهای اسفنجی در آن ایجاد شود می توان به شنژن، شانگهای، پکن و تیانجین اشاره کرد. در منطقه لینگانگ شانگهای دولت 119 میلیون دلار برای مقاوم سازی این منطقه با ساخت شهر اسفنجی از خطر سیل سرمایه گذاری کرده است.

منطقه دیگر اسفنجی چین سایت نانگانکو است؛ تبدیل سایت نانگانکو به مساحت 3.8 کیلومتر مربع با سرمایه گذاری 1.26 میلیارد یوان بود که 20 درصد این هزینه از طریق بودجه دولت مرکزی و بقیه توسط بخش خصوصی به ویژه شرکت آهن و فولاد که در نزدیکی این سایت قرار داشت تامین شد. پارک نانگانکو که در شرق نزدیک یک شرکت بزرگ آهن و فولاد قرار داشت در دهه 1980 دارای یک زهکشی پیر و فرسوده بود این پارک با سرمایه گذاری این شرکت بزرگ به یک پارک یا سایت اسفنجی با پیاده روهای نفوذپذیر، باغ باران ها، استخرهای مصنوعی و تالاب ها تبدیل شد. این سایت این امکان را دارد بارندگی های بیش از حد را از طریق نفوذ باران به خاک جذب کند و آن را در تونل های زیرزمینی و مخازن ذخیره نگه دارد و فقط وقتی سطح آب به اندازه کافی شد، آنها را در رودخانه تخلیه نماید.

هم اکنون در چین برنامه سراسری برای پوشش 30 شهر اسفنجی مقاوم در برابر سیل گسترش یافته است و قرار است تا سال 2030 این شهرها توان ذخیره 80 درصد از آب باران را داشته باشند که این مساله تأثیر بسیار زیادی می تواند در کاهش رواناب و سیل های شهری داشته باشد. در این شهرها قرار است آب باران را در جایی که فرود می آید نگه داشته شود، تا از چرخه آب طبیعی تقلید شود. همچنین ساختمان ها در سقف ها و نماهای سبز پوشانیده شده و در سطح خیابان ها، تالاب های شهری رواناب را فیلتر کرده و آب نگه می دارد و طبیعت شهر را خنک نگه می دارد.

تئوری شهرهای اسفنجی بر اصول اساسی تمرکز بر طبیعت، کنترل منابع، سازگاری محلی، حفاظت از طبیعت، یادگیری از طبیعت، حفظ فضای اکولوژی شهری تا حد ممکن، بازیابی تنوع زیستی و ایجاد منظره های زیبا تاکید دارد. تحقق این بلندپروازی های چینی ها در ساختن شهرهای اسفنجی می تواند آنها را پیشتاز و سرآمد کشورهای دنیا در آب، محیط زیست و منابع طبیعی تبدیل نماید و این چیزی است که چینی ها آن را در سر می پرورانند.

پایان/